De politie heeft in de nacht van dinsdag op woensdag een einde gemaakt aan de bezetting van het magnetenlaboratorium van de Radboud Universiteit in Nijmegen. In totaal werden 23 pro-Palestijnse demonstranten aangehouden. De actie, georganiseerd door de groep Nijmegen Student Encampment, was gericht tegen de voorgenomen samenwerking van de universiteit met een Israëlische instelling.
Bezetting en veiligheidsrisico’s
De studenten bezetten het zogenoemde Goudsmitpaviljoen aan de Heyendaalseweg sinds dinsdagochtend. Het gebouw herbergt onder meer supergeleidende magneten en koelgassen, waardoor de universiteit sprak van een “levensgevaarlijke situatie”. Ook burgemeester Hubert Bruls waarschuwde voor ernstig gevaar: “Een implosie kan alle zuurstof uit de ruimte trekken. Dat gaat mensenlevens kosten.”
De politie besloot aanvankelijk niet direct in te grijpen om de veiligheid van de agenten en de bezetters te waarborgen. Pas later op de avond begon de ontruiming. Demonstranten die zich aan elkaar hadden vastgemaakt voor de ingang, werden losgemaakt met behulp van een slijptol. De gearresteerden werden naar politiebusjes overgebracht en zitten nog vast.
“We hebben de situatie onder controle”
De actievoerders verklaarden het risico te hebben afgewogen en veiligheidsmaatregelen te hebben genomen, waaronder zuurstofmeters en contact met wetenschappers. “We houden rekening met de veiligheidsvoorschriften en hebben de situatie onder controle,” aldus een woordvoerder van Nijmegen Student Encampment.
De universiteit benadrukte echter dat er wel degelijk ontploffingsgevaar bestond als apparatuur zou worden beschadigd. Volgens decaan Sijbrand de Jong kon het laboratoriumonderzoek daardoor niet doorgaan.
Eis: verbreek samenwerking met Israël
De studenten verklaarden dat hun actie gericht was tegen de aangekondigde samenwerking van de Sciencefaculteit met een Israëlische universiteit. “Dit gebouw maakt deel uit van die samenwerking. Wij zijn hier om dat te stoppen,” zei een woordvoerder. De groep eiste dat Radboud alle banden met Israëlische instituten verbreekt.
De universiteit was niet bereid om daarover te onderhandelen. Volgens een woordvoerder van het College van Bestuur waren de gesprekken uitsluitend bedoeld om de studenten te overtuigen het gebouw te verlaten.
Landelijke context
De bezetting in Nijmegen vond plaats op 7 oktober, precies twee jaar na de aanval van Hamas op Israël, waarbij 1200 Israëliërs omkwamen en 250 mensen werden ontvoerd. In meerdere Nederlandse steden werd die dag herdacht, terwijl pro-Palestijnse groepen demonstreerden.
In Den Haag, Amsterdam en andere steden hield de politie toezicht om escalatie te voorkomen. In Amsterdam werd het Paleis op de Dam kort besmeurd met rode verf door een activist, terwijl Den Haag te maken kreeg met een verboden mars richting de Israëlische ambassade.
Einde van de actie
Rond middernacht verlieten de meeste bezetters het pand, waarna de politie de overgebleven demonstranten arresteerde. Onderhandelaars bleven in contact met de laatste studenten binnen, maar de bezetting werd uiteindelijk volledig beëindigd.
De Radboud Universiteit liet weten dat er geen gevaar was voor de directe omgeving, maar wel voor de aanwezigen in het laboratorium. Het is nog onduidelijk of de actie gevolgen zal hebben voor het onderwijs of voor toekomstige samenwerkingen van de universiteit.
