De handelsovereenkomst met de Verenigde Staten is de belangrijkste bron van frustatie voor veel Europarlementariërs, die de afgelopen zomer als beschamend beschouwden voor de EU. Voor velen stonden de foto's van Von der Leyen die naast president Trump stond te glimlachen symbool voor een EU die concessies deed op het gebied van invoerbelastingen zonder zich daartegen te verzetten.
Het akkoord dat belooft nieuwe Amerikaanse invoerheffingen te voorkomen en bedrijven stabiliteit te bieden, wordt door Von der Leyen en haar medewerkers verdedigd als de best mogelijke deal. Tegenstanders wijzen er echter op dat deze belofte in gevaar komt als de VS, in strijd met de afspraken, opnieuw hogere invoerheffingen instelt. Dit kan gebeuren bijvoorbeeld als vergelding voor Europese boetes aan Amerikaanse technologiebedrijven zoals Google.
Stand van Europa
Dergelijke gebeurtenissen zouden het idee versterken dat Europa zich in een wankele positie bevindt. De prioriteiten voor de toespraak variëren per parlementaire fractie. Of het nu gaat om een leider die de aanpak van de Israëlische regering in het Gazaconflict resoluut veroordeelt of een leider die doortastend optreedt tegen de Russische agressie in Oekraïne.
De toon van de toespraak van Ursula von der Leyen vanochtend begon direct. “Europa is verwikkeld in een strijd. Een strijd voor onze idealen, onze democratieën en een vrij en onafhankelijk continent. Een strijd voor onze autonomie en het vermogen om onze eigen toekomst vorm te geven. Dit is zonder twijfel een strijd voor onze toekomst”, aldus de voorzitter van de Commissie.
Von der Leyen vertelde het verhaal van Sasha, een elfjarig kind uit Mariupol, om de gruweldaden van de oorlog in Oekraïne te benadrukken. Ze bracht ook naar voren dat de Russen deze methode gebruiken om duizenden kinderen te ontvoeren.
Von der Leyen verklaarde: “Het is de oorlog van Rusland, en Rusland moet ervoor betalen”. Ze benadrukte dat Europa weliswaar al 170 miljard euro aan hulp heeft gegeven, maar dat de kosten van Poetins agressie niet ten laste mogen komen van de Europese belastingbetalers.
Voorgenomen maatregelen
Verder kondigde Von der Leyen een samenwerking met Oekraïne aan op het gebied van drones. In samenwerking met Kiev trekt Europa 6 miljard euro uit om de productie van drones drastisch op te voeren.
De acties in Gaza, voegde ze eraan toe, “hebben het geweten van de wereld geraakt”. Terwijl mensen om voedsel smeken, worden ze gedood. Door mensen veroorzaakte hongersnood mag nooit als wapen worden gebruikt. “Hier moet een einde aan komen”, verklaarde ze.
Von der Leyen heeft haar eigen maatregelen genomen als reactie op het gebrek aan een gecoördineerde Europese reactie op de operaties van Israël in Gaza. Ze hoopt de EU-lidstaten te overtuigen om sancties op te leggen aan gewelddadige kolonisten op de Westelijke Jordaanoever en radicale ministers, en om de bilaterale financiering aan Israël stop te zetten.
“We zullen sancties voorstellen tegen agressieve kolonisten en radicale ministers. Daarnaast zullen we voorstellen om het commerciële deel van de associatieovereenkomst met Israël stop te zetten”, verklaarde ze.