De gids biedt nuttige tips voor de eerste 72 uur na een ramp – een periode waarin de overheid en hulpdiensten mogelijk niet iedereen direct kunnen helpen – en is bedoeld om het bewustzijn van gevaren zoals overstromingen, conflicten en cyberaanvallen te vergroten.
Het illustreert echte noodsituaties: een effectieve cyberaanval kan de communicatie binnen enkele uren lamleggen, tankstations platleggen, supermarkten leegtrekken en de watervoorziening verstoren.
De overheid adviseert daarom om een noodpakket samen te stellen met kopieën van identificatiebewijzen, een kaart van het gebied en een fluitje, en om te plannen wie voor kinderen of buren in nood zal zorgen als de digitale communicatie uitvalt.
Overheid kan niet elk gezin helpen
Demissionair minister Brekelmans (Defensie) benadrukt dat het niet de bedoeling is om paniek te zaaien, maar om de veerkracht te vergroten. Hij benadrukt ook de dagelijkse cyberaanvallen en de monitoring van Russische schepen in de Noordzee, wat wijst op mogelijke voorbereidingen op sabotage.
Tegelijkertijd waarschuwt hij dat de overheid tijdens een ernstige crisis niet elk gezin kan helpen en dat het leger mogelijk extra middelen naar Oost-Europa moet sturen.
Deskundigen steunen de campagne, maar waarschuwen dat zowel het publiek als de overheid verdere actie moeten ondernemen. Uitval van internet of vergrendelde besturingssystemen kan kettingreacties in gang zetten, wat kan leiden tot overstromingen en storingen in datacenters. Hij verwijst naar de bijna-overstroming bij het sluizencomplex van IJmuiden in 2023, waar defecte alarmen de hoofdstad in gevaar brachten.
De brochure is gebaseerd op eerdere reacties van het publiek – na Ruttes pleidooi van vorig jaar hebben talloze Nederlanders al overlevingspakketten gekocht – en sluit aan bij lokale trainingsinitiatieven die zijn opgezet sinds de overstromingen in Limburg in 2021.
De kerngedachte is dat een onafhankelijke samenleving niet alleen levens beschermt, maar ook kan dienen als afschrikmiddel tegen mogelijke bedreigingen.
