Zeven op de tien producten (70%) van de populaire Chinese webwinkels Shein en Temu voldoen niet aan de Europese veiligheidsregels. Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek van de consumentenorganisaties Testaankoop (België), de Consumentenbond (Nederland) en hun Duitse, Deense en Franse zusterorganisaties. Een kwart van de geteste producten bleek ronduit gevaarlijk. Als directe reactie heeft Shein aangekondigd de betreffende artikelen wereldwijd uit de verkoop te halen.

De consumentenorganisaties kochten anoniem 162 producten (81 van Shein, 81 van Temu) die door externe verkopers werden aangeboden. Het ging om willekeurig gekozen items uit de bestsellerlijsten in drie categorieën: speelgoed (voor kinderen onder de 3 jaar), USB-opladers en halskettingen.

De producten werden in gespecialiseerde laboratoria getest op mechanische, elektrische en chemische veiligheid, en op correcte etikettering. Dit alles gebeurde in het kader van de Europese Digital Services Act (DSA), die online platforms verplicht om op te treden tegen producten die niet aan de EU-regels voldoen.

Dramatische resultaten: van verstikking tot gif

De resultaten zijn schokkend. Van de 162 geteste artikelen bleken 112 illegaal te koop wegens het niet naleven van de EU-normen.

Speelgoed: Dit was de slechtste categorie. Van de 54 geteste stuks speelgoed voldeed slechts één product (van Temu) aan alle tests. In 60% van de gevallen ging het om een reëel veiligheidsrisico. Er werden te hoge concentraties gevaarlijke chemicaliën gevonden, zoals de hormoonverstorende stof nonylfenolethoxylaat en formaldehyde. Veel speelgoed had kleine, losrakende onderdelen (één item had er 13) die verstikkingsgevaar opleveren. Ook werden slecht afgesloten elektronische componenten gevonden en piepend speelgoed dat gehoorbeschadiging kan veroorzaken.

USB-Opladers: De opladers scoorden nauwelijks beter: 52 van de 54 faalden op minstens één test. Zeventien laders vertoonden elektrische fouten met een ernstig risico op kortsluiting, brand of brandwonden. Velen raakten oververhit, de behuizing brak bij een simpele valtest, of de pinnetjes verbogen gemakkelijk, wat onveilig is voor het stopcontact.

Juwelen: Bij de 54 geteste halskettingen voldeden 5 stuks niet aan de normen, maar de overtredingen waren zeer ernstig. Deze bevatten gevaarlijke hoeveelheden zware metalen. Eén ketting bestond voor maar liefst 85% uit cadmium, een kankerverwekkende stof die schadelijk is voor nieren en longen. Het maximum toegestane gehalte is 0,01%. Andere kettingen bevatten te veel nikkel, wat allergische reacties kan veroorzaken.

'Kopen bij Temu of Shein is Russische roulette'

"Uit onze test blijkt dat kopen bij Temu of Shein een beetje Russische roulette is," zegt Laura Clays, woordvoerder van Testaankoop. "Sommige producten zijn in orde, andere brengen ernstige gezondheidsrisico’s met zich mee."

De Consumentenbond adviseert consumenten om geen speelgoed, elektronica of sieraden bij deze platforms te kopen "totdat ze actief controleren wat ze verkopen". De bond waarschuwt bovendien dat de producten vanwege de giftige stoffen niet bij het gewone afval mogen, maar naar de milieustraat moeten.

Reactie platforms en politiek

De platforms zijn op de hoogte gebracht van de resultaten. Shein reageerde sneller en beter dan Temu. Shein haalde de producten offline en stuurde een terugroepmelding naar de inkopers. Temu "treuzelde" (aarzelde) en haalde de producten pas na aandringen offline, maar startte geen terugroepactie.

In een reactie aan persbureau Belga bevestigde Shein donderdag dat het "uit voorzorg een protocol in gang heeft gezet om ervoor te zorgen dat deze artikelen wereldwijd uit de verkoop worden gehaald." Het bedrijf voegde toe dat twee van de producten al eerder dit jaar waren verwijderd na eigen veiligheidscontroles. Shein beweert ook dat uit eigen tests op bepaalde producten bleek dat "de helft van de door de testbureaus geïdentificeerde artikelen de tests van een ander laboratorium met succes had doorstaan" en wil de discrepanties onderzoeken.

In België heeft federaal minister van Milieu Jean-Luc Crucke (Les Engagés) een actieplan aangekondigd. Dit plan moet consumenten beter beschermen tegen producten met giftige stoffen, en houdt meer controles in, met name op (namaak)juwelen uit Azië die vaak via e-commerce worden besteld.