België wordt geconfronteerd met een aanhoudende golf van drone-incidenten boven kritieke infrastructuur, waaronder militaire bases en luchthavens. De incidenten hebben geleid tot aanzienlijke verstoringen, waaronder het meermaals stilleggen van het vliegverkeer op Brussels Airport en de luchthaven van Luik. De Nationale Veiligheidsraad is in spoed bijeengekomen om maatregelen te bespreken, terwijl Duitsland militaire steun heeft toegezegd.
Nationale Veiligheidsraad grijpt in
Na de recente waarnemingen, waaronder boven Brussels Airport en militaire domeinen, kwam de Nationale Veiligheidsraad donderdag in spoed bijeen op verzoek van premier Bart De Wever en minister van Binnenlandse Zaken Bernard Quintin.
De Raad heeft besloten dat verdachte drones "indien nodig met politie- of militaire interventie geneutraliseerd mogen worden". Daarnaast wordt het National Air Security Center (NASC) in Bevekom (Beauvechain) versneld versterkt en moet het tegen 1 januari volledig operationeel zijn. Er komt ook een verplichte registratie voor alle drones en hun piloten.
Minister Quintin benadrukte dat de situatie "onder controle" is, maar dat "de dreiging er is". Hij riep op tot kalmte en vastberadenheid.
Francken wil € 50 miljoen voor afweer, Duitsland biedt steun
Minister van Defensie Theo Francken (N-VA) dringt aan op een snelle uitbreiding van de anti-dronecapaciteit. Hij heeft een concreet plan van 50 miljoen euro klaar voor de aankoop van materiaal voor detectie, identificatie en neutralisatie. "Ik heb een concreet plan. Ik zal het vandaag en morgen op de ministerraad brengen," aldus Francken, die benadrukte dat er intensief wordt samengewerkt met NAVO-bondgenoten.
Deze internationale steun krijgt concrete vorm: het Duitse Ministerie van Defensie heeft bevestigd dat het C-sUAS-eenheden (systemen tegen kleine drones) naar België stuurt op verzoek van de Belgische regering. Een eerste Duits team is reeds ter plaatse om de inzet te coördineren.
Wijdverspreide en professionele incidenten
De dronegolf is wijdverspreid. Waarnemingen zijn de afgelopen weken en dagen gemeld boven tal van gevoelige locaties:
Luchthavens: Brussels Airport (Zaventem) en de luchthaven van Luik (Bierset).
Militaire bases: Kleine-Brogel (waar Amerikaanse kernwapens worden vermoed), Florennes (thuisbasis van de nieuwe F-35's), Marche-en-Famenne, Elsenborn, Heverlee, Schaffen (Diest) en de Koninklijke School voor Onderofficieren in Sint-Truiden.
Andere locaties: De haven van Antwerpen en het nucleair onderzoekscentrum SCK in Mol.
Volgens Defensie gaat het niet om "amateurs". De toestellen worden omschreven als (semi-)professioneel, vliegen soms in formatie en gebruiken mogelijk 4G of 5G, wat ze moeilijker te storen maakt.
Grote impact op vliegverkeer
De economische en logistieke impact is aanzienlijk. Op Brussels Airport werd het vliegverkeer meermaals stilgelegd, wat leidde tot de annulering van tientallen vluchten (op één dag 54, op een andere 40). Honderden passagiers strandden. Ook het vrachtverkeer werd zwaar getroffen; DHL meldde dat duizenden dringende medische zendingen vertraging opliepen.
De hinder is nog niet voorbij: vanochtend werd het vliegverkeer op de luchthaven van Luik opnieuw een uur stilgelegd na een nieuwe waarneming.
Wie zit erachter?
De vraag wie achter de acties zit, domineert de discussie. Volgens bronnen binnen de Belgische veiligheidsdiensten wordt "zeer waarschijnlijk" naar een staatsactor, met name Rusland, gekeken. Dit wordt door experts gelinkt aan de Belgische rol in het vrijgeven van bevroren Russische tegoeden bij Euroclear.
Rusland heeft via zijn ambassade in Brussel echter "elke betrokkenheid" formeel ontkend. Ook sommige drone-experts waarschuwen voor "cowboy-verhalen" en merken op dat eerdere, gelijkaardige dronegolven wereldwijd (zoals in de VS) nooit zijn opgehelderd.
Het federaal parket heeft intussen twee onderzoeken geopend naar de eerdere incidenten in Kleine-Brogel en Elsenborn.
