Maandag 10 november 2025 stond in het teken van breed protest in het Franstalig onderwijs. Terwijl vakbonden de 120.000 personeelsleden in Wallonië en Brussel opriepen het werk neer te leggen, verzamelden ruim duizend leerkrachten zich in de hoofdstad voor de zetel van de Franse Gemeenschapsregering. De actie in Brussel eindigde echter in mineur toen de politie overging tot een charge en een groep betogers insloot.
De stakingsoproep van de gezamenlijke vakbonden is een reactie op de besparingsplannen en hervormingen van de regering van de Franse Gemeenschap (Federatie Wallonië-Brussel). Naast de staking werden er in heel Wallonië lokale acties georganiseerd, zoals sit-ins, menselijke kettingen en wakes. In Brussel legden actievoerders symbolisch een krans neer bij het standbeeld 'La Brabançonne' en voor het regeringsgebouw, "ter nagedachtenis aan de collega's die het slachtoffer zijn geworden van de regeringsmaatregelen".
Woede over verhoogde werkdruk
De speerpunt van de onvrede is het beleid van minister van Onderwijs Valérie Glatigny (MR). Vooral de beslissing om de werkdruk in het hoger en secundair onderwijs met twee lesuren te verhogen zonder bijkomende financiële compensatie, zet kwaad bloed. Volgens de vakbonden komt dit neer op een verhoging van de werklast met 10 procent.
"Wanneer de minister twee uur toevoegt aan de werkdag, beseft ze niet dat dit extra leerlingen, extra ouders en extra vergaderingen betekent," aldus Fabrice Pinna van de christelijke onderwijsvakbond CSC. De bonden vrezen dat deze maatregel zal leiden tot het verlies van 1500 banen, waarbij vooral jongere en minder ervaren leerkrachten het slachtoffer dreigen te worden.
Daarnaast hekelen de demonstranten andere bezuinigingen, zoals het korten op werkingsmiddelen, het verhogen van het inschrijvingsgeld, het afschaffen van gratis onderwijs voor de jongste leerlingen en de aanpassingen aan het ambtenarenstatuut. Volgens Hugo Lejeune (SLFP) zorgen de constante hervormingen en het gebrek aan overleg voor een "enorme mentale druk" op het personeel.
Politie-interventie en verwarring
In Brussel liepen de gemoederen rond het middaguur hoog op. De betoging op het Surlet de Chokierplein was toegestaan tussen 09.00 en 11.00 uur. Toen de opkomst groeide, vormde zich een onvoorziene optocht die zich via metrostation Madou naar de Kruidtuin begaf, wat leidde tot verkeershinder op de Kleine Ring.
De politie sommeerde de organisatoren om 11.00 uur het terrein vrij te maken. Omdat de organisatoren op dat moment echter in overleg zaten met minister Glatigny, bereikte deze boodschap de demonstranten op straat niet. Toen de menigte rond 11.30 uur nog aanwezig was, greep de politie in. Agenten dreven de betogers terug naar het Madouplein en omsingelden hen.
Er ontstond verwarring en schrik onder de aanwezigen, onder wie ook leerlingen. "Ik begreep er niets van. We stonden op het punt te vertrekken toen de politie plots aanviel," getuigde een leraar die "in shock" was. De politie voerde een tiental identiteitscontroles uit, maar ging niet over tot arrestaties. Volgens een politiewoordvoerder was de interventie nodig wegens het ongeoorloofd blokkeren van het verkeer.
Vervolgacties
Het is niet de eerste keer dat het Franstalig onderwijs het werk neerlegt; ook in november 2024 en januari 2025 vonden al stakingen plaats. De vakbonden sluiten verdere acties niet uit en roepen hun leden op om ook deel te nemen aan de nationale driedaagse staking tegen het federale beleid, die gepland staat van 24 tot 26 november.
