Vanaf het najaar van 2027 zullen arbeidsmigranten uit landen buiten de Europese Unie – de zogenoemde derdelands arbeidsmigranten – en hun partners verplicht een Vlaams inburgeringstraject moeten volgen.
Dat heeft de Vlaamse regering beslist op voorstel van Vlaams minister van Inburgering en Integratie Hilde Crevits (CD&V). Het traject, dat volledig digitaal wordt aangeboden, moet migranten niet alleen beter voorbereiden op de arbeidsmarkt, maar ook op hun leven in de Vlaamse samenleving.
Digitale cursus, ook vooraf mogelijk
Het verplichte introductiepakket bestaat uit een digitaal zelfstudiepakket, dat migranten al in hun thuisland kunnen doorlopen of uiterlijk binnen de eerste zes maanden na aankomst in Vlaanderen.
De cursus omvat modules over arbeids- en verblijfsrecht, sociale zekerheid, diploma-erkenning, rechten en plichten op de werkvloer en maatschappelijke oriëntatie. Daarnaast wordt aandacht besteed aan thema’s zoals wonen, gezondheid, onderwijs, gezinsleven en de democratische waarden en vrijheden die in Vlaanderen centraal staan.
Na iedere module volgt een toetsmoment. Wie slaagt, ontvangt een bewijs van geslaagde deelname. Crevits benadrukt dat dit pakket een “introductie” is en migranten blijvend aangemoedigd zullen worden om het volledige inburgeringstraject te volgen.
Kosten en uitzonderingen
Aan de cursus hangt een prijskaartje van 90 euro, dat in principe door de arbeidsmigranten zelf betaald moet worden. Voor sociaaleconomisch kwetsbare profielen zijn vrijstellingen mogelijk.
Uitzonderingen gelden voor seizoensarbeiders, uitwisselingsstudenten, stagiairs, tijdelijke werknemers die minder dan een jaar in Vlaanderen verblijven, en migranten uit landen zoals Australië, Canada, Nieuw-Zeeland, Taiwan en Zuid-Korea.
“Troef, geen drempel”
Volgens Crevits is de maatregel noodzakelijk om migranten beter te wapenen tegen misbruiken zoals oneerlijke lonen of onveilige werkomstandigheden:
“Het is cruciaal dat wie hier aan de slag gaat zijn of haar rechten en plichten kent en weet waar men terechtkan bij mogelijk misbruik. Dit pakket vormt geen extra drempel, maar een belangrijke troef én bescherming in de ‘war for talent’.”
Jaarlijks komen meer dan 18.000 arbeidsmigranten naar Vlaanderen, waarvan ongeveer 3500 uit niet-EU-landen. Tot nu toe waren zij niet verplicht om inburgeringscursussen te volgen. Met de nieuwe regeling komt daar verandering in.
Reacties van werkgevers en vakbonden
Werkgeversorganisatie Voka en de vakbonden ACV en ABVV reageren voorzichtig positief. Zij zien de meerwaarde van goed geïnformeerde migranten die sneller hun weg vinden op de werkvloer. Volgens hen kan de maatregel ook de afhankelijkheid van migranten ten opzichte van hun werkgever verminderen.
Toch bestaan er zorgen over mogelijke neveneffecten. Zo vrezen vakbonden dat de opleidingskost en verplichtingen sommige migranten zouden kunnen afschrikken. “We hebben arbeidsmigratie nodig. Extra drempels zijn niet wenselijk,” stelt het ACV. ABVV waarschuwt dat het traject niet mag verworden tot een middel om migranten te selecteren of uit te sluiten.
De Agentschappen Integratie en Inburgering starten in 2026 met de ontwikkeling van de modules. In eerste instantie zullen de cursussen in zes talen beschikbaar zijn, met de bedoeling dit later verder uit te breiden. Vanaf het najaar 2027 zullen arbeidsmigranten en hun partners effectief verplicht worden het traject te volgen.
